Aleksander Fredro i historia literatury, czyli o profesorze Eugeniuszu Kucharskim
Profesor Eugeniusz Kucharski był słynnym badaczem twórczości XIX-wiecznego komediopisarza i poety Aleksandra Fredry. Zapisał się również w historii Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Poznajmy jego interesującą historię.
Eugeniusz Kucharski urodził się 12 grudnia 1880 roku w Drohobyczu, na terenie Królestwa Galicji i Lodomerii (zabór austriacki). Przyszedł na świat w rodzinie robotniczej. Był synem technika górniczego Jana oraz Tekli z Bortwików.
W 1901 roku ukończył C.K. Gimnazjum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze (w późniejszym II Państwowym Liceum i Gimnazjum imienia Mikołaja Kopernika). Odbył następnie jednoroczną służbę wojskową w austriackim 30. Pułku Piechoty. W 1902-1906 studiował na Uniwersytecie Lwowskim filologię polską, romańską i klasyczną, a także germanistykę i filozofię. Od 1905 roku pracował jako nauczyciel w szkołach średnich, najpierw we Lwowie, a później w Tarnopolu. W 1907-1908 jako stypendysta Wydziału Krajowego odbył kilka podróży naukowych do Włoch i Francji w celu zapoznania się z nowszą literaturą dotyczącą historii dramatu, teatru i sztuki obu krajów. 1908 roku złożył egzamin nauczycielski. Jako nauczyciel języka polskiego i francuskiego uczył w szkołach średnich w Tarnopolu, Lwowie i Stanisławowie. W 1909 roku Eugeniusz Kucharski uzyskał doktorat filozofii na Uniwersytecie Lwowskim w zakresie filologii polskiej na podstawie pracy ,,Romantyzm w komediach Fredry”.
W czasie wielkiej wojny został zmobilizowany do Armii Monarchii Austro-Węgierskiej, gdzie odbył kampanię wschodniogalicyjską, przeszedł oblężenie twierdzy przemyskiej, a po jej kapitulacji w marcu 1915 roku dostał się do niewoli rosyjskiej.
Przez dwa lata przebywał w obozie jenieckim w Ufie. Korzystał ze zbiorów Biblioteki Miejskiej, gdzie prowadził studia nad wczesną historią Rusi i nad piśmiennictwem staroruskim. W maju 1917 roku został zwolniony z obozu, po czym przeniósł się do Orenburga, gdzie zorganizował polską szkołę średnią oraz wykładał na tzw. uniwersytecie dla wszystkich.
Profesor Eugeniusz Kucharski na fotografii z XX wieku. (źródło: NAC)
W 1918 roku powrócił do Lwowa kontynując pracę nauczycielską oraz badania naukowe. W czerwcu 1921 roku habilitował się na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie z historii literatury polskiej na podstawie pracy ,,Fredro a komedia obca. Stosunek do komedii włoskiej” i rozpoczął wykłady jako docent prywatny. W 1925 roku został członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego we Lwowie, a od 1927 roku był sekretarzem Wydziału Filologicznego tegoż Towarzystwa oraz redaktorem jego „Sprawozdań”. W 1927 wybrano go również na członka korespondenta Polskiej Akademii Umiejętności.
W 1928 Eugeniusz Kucharski objął kierownictwo Katedry Porównawczej Historii Literatur na Uniwersytecie Jana Kazimierza jako profesor nadzwyczajny. Już w 1935 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego.
Gmach Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie na fotografii z pierwszej połowy XX wieku. (źródło: NAC)
Po wybuchu drugiej wojny światowej i zajęciu Lwowa przez Armię Czerwoną profesor Eugeniusz Kucharski brał udział w tajnym nauczaniu na poziomie uniwersyteckim. Kierował Katedrą Literatury Polskiej na Uniwersytecie Iwana Franki do roku 1946.
W tym samym roku wyjechał do Torunia, gdzie objął Katedrę Teorii Literatury i Literatury Porównawczej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika. Na tej uczelni pracował do 1952 roku. Jego najsłynniejsze prace to między innymi: wspomniany ,,Fredro a komedia obca. Stosunek do komedii włoskiej” z 1921 roku czy Chronologia komedyj i niektórych pomniejszych utworów Aleksandra Fredry” z 1923 roku.
Profesor Eugeniusz Kucharski na fotografii z XX wieku. (źródło: NAC)
Profesor zwyczajny Eugeniusz Kucharski zmarł 12 sierpnia 1952 roku w Toruniu. Jego twórczość do dnia dzisiejszego wzbudza ogromne zainteresowanie.
Kacper Mizdal, pasjonat historii, autor popularnego w mediach społecznościowych cyklu ,,Historia z Kacprem”.
