Czy pieniądze dają szczęście?

Pewnie nie raz słyszałeś wyrażenie, “pieniądze szczęścia nie dają”. Jest to zrozumiałe, w końcu pieniądze mogą kojarzyć się z czystym materializmem. Istnieje jednak druga strona medalu. Z tego artykułu dowiesz się jak wydawać pieniądze tak, aby “kupiły” one szczęście.

Słowem wstępu

Materializm to przekładanie dóbr materialnych ponad cele niematerialistyczne (np. miłość, samoakceptacja, dostrzeganie piękna życia). Naukowcy dowodzą, że osoby przejawiające te cechy są mniej spokojne, mają słabsze zdrowie psychiczne, są mniej skorzy do pomocy innym, częściej zaciągają kredyty oraz popadają w długi. Co więcej, mają tendencję do zachowań dyskryminujących oraz rasistowskich.

W tym artykule skupię się na przekazaniu Ci wiedzy o tym, jak wydawać pieniądze tak, aby wspierały one Twoje zdrowie psychiczne.

 

1. Kupuj przeżycia, którymi podzielisz się z innymi

Wyobraź sobie, że stoisz przed decyzją wydania 200 zł na miły wieczór ze znajomymi albo kupienia sobie za tę kwotę przedmiotu materialnego (np. słuchawki, ubrania). Ważne jest, aby rzecz ta była dodatkiem, a nie podstawową potrzebą.

Jeżeli wskazana została rzecz, zastanów się dlaczego? Może się zdawać, że wydanie pieniędzy na czas ze znajomymi jest mniej opłacalne, ponieważ trwa to zaledwie moment. Z drugiej strony, nowy nabytek zostanie w szafie na kolejne miesiące, może lata. Jednak z punktu widzenia badań, nic bardziej mylnego.

Okazuje się, że czas ze znajomymi bardziej zapadnie Ci w pamięć. Dzięki czemu w przyszłości będziesz mogła/mógł wracać do niego we wspomnieniach. Dodatkowo każde spotkanie jest trochę inne niż poprzednie, a taki efekt ‘nowości’ pozytywnie wpływa na samopoczucie.

Kupno rzeczy natomiast sprawi radość, ale na moment, co z pewnością znasz z doświadczenia. Po czasie przyzwyczaisz się do swojego nabytku. Może Ci się wydać nudny albo typowy. W końcu zapragniesz nowego, lepszego modelu i koło się zamyka.

Badacze są zgodni, że osoby wydające pieniądze na zdobywanie doświadczeń są po prostu szczęśliwsze, niż osoby wydające na dobra materialne.

 

2. Kupuj po prostu przeżycia

Spędzanie czasu z innymi ludźmi jest niezwykle istotne. O tym możesz poczytać w tym artykule. Jednak, jeśli akurat jesteś sam, nie ma co się przejmować. Doświadczenia można tworzyć niezależnie od tego. Możesz na przykład zapisać się na lekcje gotowania (nauka nowych umiejętności), uprawiać sporty, czy odbyć samotną podróż do obcego kraju.

 

3. Dawaj innym

Bezinteresowne kupowanie innym, nawet drobnych prezentów (np. kawa) sprawia nam radość większą, niż kupno prezentu samemu sobie. Wpłacanie pieniędzy na cele dobroczynne również przynosi niesamowite zyski emocjonalne.

Jedno z fascynujących odkryć w dziedzinie neuropsychologii zobrazowało, jak nasze ciało reaguje na zachowania prospołeczne. W momencie, kiedy pomagamy, w naszym mózgu zapala się region odpowiedzialny za otrzymywanie nagród. Innymi słowy, kiedy bezinteresownie coś komuś dajemy, nasze ciało odczuwa to tak jakbyśmy sami coś dostawali.

Niestety, większość ludzi żyje w przekonaniu, że wydanie pieniędzy na siebie jest bardziej opłacalne. Jednakże naukowcy przekonują, że jeśli wydasz na swojego partnera, znajomego, albo osobę potrzebującą, psychicznie poczujesz się lepiej.

 

4. Kupuj więcej za mniej

Łatwo przywykamy do tego, co nowe. Przykładowo, telefon zakupiony rok temu już nie wydaje się tak ekscytujący czy ciekawy jak kiedyś. Dawniej idealny płaszcz, w którym chodzisz od dwóch sezonów, dziś nagle stracił ten blask. Zaczynasz marzyć o nowym. Największe ilości pieniędzy nie są w stanie wyeliminować uczucia, że to, co było wyjątkowe na początku, z czasem staje się typowe. Dzieje się tak, ponieważ potrafimy się zaadaptować do zmian.

Mechanizm adaptacji sprawia, że naukowcy polecają wydawać mniejsze kwoty, aby w zamian móc pozwolić sobie na więcej (zwłaszcza kiedy Twój budżet jest ograniczony). Zalecenie to również tyczy się kupowania ‘przeżyć’. Na przykład, zamiast iść do spa raz na dwa miesiące, bardziej opłacalne będzie iść do kosmetyczki raz na dwa tygodnie. Pozwól sobie na częstsze, drobniejsze przyjemności, które będą regularnie poprawiać Ci nastrój.

 

5. Zapłać wcześniej, korzystaj później

Podejście, które niestety budzi częściej frustracje, aniżeli szczęście brzmi: ‘skonsumuj teraz, zapłać później’. Osoby, które się nim kierują, stale biorą kredyty oraz korzystają z rat. Chociaż oferty takie zdawać się mogą atrakcyjne, potrafią być zgubne. Wyobraź sobie, że aby wyjechać na wakacje, bierzesz pożyczkę. Wizja tego, że musisz ją zacząć spłacać po powrocie prawdopodobnie zmniejszy Twoją ekscytację.

Podejście sprzyjające szczęściu brzmi: ‘zapłać teraz, skonsumuj później’. Pomyśl o tym, że swoje wakacje opłaciłeś już parę miesięcy wcześniej, a jadąc, nie musisz się już przejmować o późniejsze wydatki. To podejście jest nie tylko źródłem szczęścia, ale również zapobiega stresowaniu się i zamartwianiu.

Drugim powodem, dla którego polecam Ci opłacać swoje wydatki z wyprzedzeniem, jest obecność elementu wyczekiwania na coś dobrego. Aby to lepiej zrozumieć, podam przykład z życia wzięty.

Zawsze z moim partnerem kupowaliśmy ubrania w galeriach handlowych, natomiast ze względu na pandemię koronawirusa, od jakiegoś czasu zamawiamy paczki przez internet. To, co zauważyliśmy to to, że w ciągu dnia śledziliśmy trasę paczki z niecierpliwością, a dzień zawitania kuriera był dniem najwyższej ekscytacji. To czekanie na ubrania, które były zakupione parę dni wcześniej, sprawiało nam taką frajdę, że w tym momencie zakupy robimy tylko przez internet.

 

Parę słów na zakończenie

Drugą stronę medalu można zrozumieć poprzez badanie przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych. Sondaż dowiódł, że roczne zarobki sięgające do 75 000 $ zwiększają dobre samopoczucie, aczkolwiek po przekroczeniu tej kwoty poziom szczęścia praktycznie stoi w miejscu. Milionerzy są tak samo szczęśliwi, jak osoby, które są w stanie zaspokoić swoje podstawowe potrzeby, jednak osoby o trudnej sytuacji finansowej są mniej zadowolone z życia.

Jaka jest więc odpowiedź na pytanie, czy pieniądze dają szczęście? W psychologii jest to jedna z większych debat, a zdania są podzielone. Osobiście zauważam, że pieniądze mogą być źródłem szczęścia, ale mogą też być źródłem zmartwień i stresu. Chyba ciężko o jednoznaczną odpowiedź.

 

A co Ty uważasz? Podziel się z nami w komentarzach poniżej. Może i tu rozwinie się z tego ciekawa dyskusja 🙂

 

 

Autorka jest absolwentką licencjackich studiów psychologicznych, studentką psychologii o specjalizacji zdrowie psychiczne oraz obecnie prowadzi praktykę coachingową. Jeśli szukasz motywacji, chcesz zacząć działać, a prokrastynacją jesteś już zmęczona – napisz: michellewierzchowska@gmail.com