Nie tylko ,,Sztukmistrz z Lublina”. Poznaj ,,Płaczącego Cadyka”

Lejb Jehuda Eiger był lubelskim cadykiem i założycielem dynastii chasydzkiej w Lublinie, zwanej ,,Lublin”. Był to człowiek, który zapisał się na kartach historii chasydyzmu jako Płaczący Cadyk. Kim był Lejb Jehuda Eiger? Skąd pochodził on sam i jego wyróżniająca się nazwa? Poznajmy interesującą historię cadyka.

 

Lejb Jehuda Eiger przyszedł na świat w 1815 roku w Warszawie. Wywodził się z rodziny o wielkich tradycjach rabinackich – był synem filozofa, talmudysty, naczelnego rabina Kalisza oraz ra­bina Poznania – Salomona Egera oraz Gołdy z Herszonów. Był wnukiem wybitnego talmudysty – Akiwy Egera.

 

Jako młodzieniec pobierał nauki najpierw u swojego dziadka w Poznaniu, przeciwnika reform tradycyjnego życia religijnego oraz obyczajów żydowskich i zaciętego wroga chasydyzmu. Po powrocie do swojego rodzinnego miasta wysłano go do jesziwy Izaaka Meira Altera, założyciela dynastii cadyków z Góry Kalwarii. Stał się wówczas co najciekawsze – wbrew rodzinnej woli – zwolennikiem chasydów. Chasydyzm niezaprzeczalnie wpłynął na jego życie.

 

Do Lublina przybył w latach 30. XIX wieku gdzie poślubił Baszę z Gradsnów, córkę zamożnego kupca lubelskiego. Zgodnie z żydowską tradycją zamieszkał u teściów.

 

Z Baszą miał córkę Gitlę oraz synów Abrahama i Izraela. Jego dom rodzinny znajdował się przy ulicy Szerokiej 40 (ulica Szeroka, zwana również Żydowską stanowiła centrum nieistniejącej już dzielnicy żydowskiej na Podzamczu).

 

W Lublinie Lejb Jehuda Eiger kontynuował naukę w Bethamidraszu przy ulicy Jatecznej. W 1851 roku otrzymał od władz lubelskich nominację na duchownego w Lublinie. Po śmierci ojca Solomona, w latach 1852-1853, był rabinem Poznania. Zrzekł się jednak tego stanowiska na rzecz godności cadyka lubelskiego. Po śmierci swojego mistrza – Menachema Mendla Morgensterna, cadyka z Kocka, stał się najważniejszym cadykiem na całej Lubelszczyźnie.

Lejb Jehuda Eiger był założycielem lubelskiej dynastii chasydzkiej. Za jego czasów wspomniana dynastia zyskiwała uwagę. Po nim dynastii przewodniczył jego syn Abraham, którego niektórzy uważali za ostatniego cadyka Lublina. Abraham miał dwóch synów, którzy pokłóciwszy się doprowadzili dynastię do upadku i przyczynili się do rozdziału między chasydami w Lublinie. Ostatni cadyk z lubelskiej dynastii chasydzkiej – Salomon Eiger został zamordowany przez Niemców w obozie zakłady w Bełżcu w 1942 roku.

 

Swoje nauki wykładał w gminnej bożnicy De Chassidim, mieszczącej się przy ulicy Szerokiej 40. Zyskał powszechny i ogromny szacunek, nawet u talmudystów. Był przeciwnikiem reform religijnych i społeczno-politycznych, a także wrogiem asymilatorów. Zasiadł jednak w jednej komisji z Joszuą Heszele Aszkenazym w Komitecie Opiekuńczym Szkoły Elementarnej dla Ubogich Dzieci Starozakonnych w Lublinie. Nie pozwalał jednak wprowadzać do szkół przedmiotów świeckich.

 

Na kartach historii chasydyzmu Lejb Jehuda Eiger zapisał się jako Płaczący Cadyk, ale dlaczego? Otrzymał tą nazwę ze względu na podstawę, jaką przyjmował w czasie modlitwy. Spędzał dużo czasu na umartwianiu się, modlitwach, a towarzyszyły temu płacz i ekstatyczne okrzyki.

 

Lejb Jehuda Eiger zmarł 4 lutego 1888 roku w Lublinie. Jest pochowany w ohelu na nowym cmentarzu żydowskim przy ulicy Unickiej w Lublinie.

Kacper Mizdal, pasjonat historii, autor popularnego w mediach społecznościowych cyklu ,,Historia z Kacprem”.