Myśliwska martwa natura pędzla Władysława Czachórskiego
Martwa natura to jeden z gatunków malarskich, która koncentruje się przede wszystkim na kompozycjach składających się z nieruchomych, na ogół nieożywionych przedmiotów. To słynna malarska kompozycja, która pojawiała się w malarstwie na przedziale wieków. Wśród twórców martwej natury znaleźli się między innymi: Michelangelo Merisi da Caravaggio, Joachim Beuckelaer, Giuseppe Arcimboldo czy też Vincent van Gogh. Mistrzem tego gatunku malarskiego na polskim podwórku był rozpoznawalny, pochodzący z Lublina Władysław Czachórski. Poznajmy bliżej jego ,,Martwą naturę z czaplą”.
Władysław Maurycy Czachórski to urodzony 22 września 1850 roku w Lublinie jeden z najbardziej znanych przedstawicieli artystycznej kolonii polskiej w Monachium. Artysta specjalizował się przede wszystkim w malarstwie historycznym i portretach, również pejzaże i martwe natury. Jego twórczość charakteryzowała się wysokim realizmem i dużą biegłością warsztatową. Sam malarz znakomicie potrafił odtworzyć materię przedstawianych obiektów i z wielką pieczołowitością oddawał detale strojów i elementów wystroju wnętrz. Jednym z jego najsłynniejszych dzieł jest namalowana w 1899 roku ,,Martwa natura z czaplą”.
Portret Władysława Czachórskiego z 1890 roku. (źródło: Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa)
Wspomniany obraz to jedna z czterech, znanych nam dzisiaj martwych natur pędzla mistrza. Pozostałe dzieła malarza wykonane w myśl tej malarskiej kompozycji to: ,,Martwa natura z owocami” z 1886 roku, ,,Martwa natura z kurą z 1886 roku, oraz ,,Martwa natura z jarzynami” z 1889 roku. Dzięki Henrykowi Piątkowskiemu wiemy, iż Władysław Czachórski namalował również Trofea mysliwskie syberyjskie.
Obraz ,,Martwa natura z czaplą” to dzieło wytwornie skomponowaną martwą naturą myśliwską, z trofeum – martwą czaplą zwieszoną od sufitu z na pierwszym planie. Myśliwski charakter przedstawienia dopowiedziany jest rozłożone na nakrytym czerwoną materią akcesoria, smukłą strzelbę, mosiężne naboje, skórzaną torbę i kapelusz z piórkiem. Od lewej, górnej strony pada na smukły kształt ptaka, delikatny rysunek jego piór i bliki na kartuszach leżących na stole. Ciemne, prawie czarne tło podkreśla wyjątkowy , przemyślany układ kompozycji. Ten zabieg jest nawiązaniem do XVII-wiecznych martwych natur flamandzkich i hiszpańskich.
Władysław Czachórski ,,Martwa natura z czaplą”, obraz z 1899 roku. (źródło: Muzeum Narodowe w Warszawie)
Z okazji otwarcia nowego gmachu w 1938 roku kolekcjoner i mecenas sztuki Bolesław Krystall przekazał obraz Muzeum Narodowego w Warszawie. Dzieło znajduje się w zbiorach Malarstwa Polskiego do 1914 roku.
Kacper Mizdal, pasjonat historii, autor popularnego w mediach społecznościowych cyklu ,,Historia z Kacprem”.
