Polak z wyboru, czyli historia Rossmanna Henryka Wilhelma
Henryk Wilhelm Rossmann to Saksończyk, który brał udział w słynnych bojach okresu napoleońskiego oraz w życiu wojskowym Królestwa Kongresowego. Choć jak zostało wspomniane pochodził z Saksonii, to wybrał jednak bycie Polakiem, co udowodnił w czasie zrywu narodowowyzwoleńczego z 1830 roku. Poznajmy losy XIX-wiecznego wojskowego.
Henryk Wilhelm Rossmann przyszedł na świat 18 lipca 1787 roku w Köstritz, na terenie dzisiejszej niemieckiej Turyngii. Urodził się jako sym urzędnika dworskiego króla saskiego oraz księcia warszawskiego Fryderyka Augusta I Jana Krzysztofa oraz Marii Heleny z Kehrerów. Jego młodszym bratem był przyszły oficer w wojsku Królestwa Polskiego i armii carskiej Fryderyk Teodor Rossmann. Młody Henryk studiował w berlińskiej szkole budownictwa.
W 1808 roku, jako rysownik wstąpił do korpusu inżynierów armii francuskiej. Młody Saksończyk będzie świadkiem i uczestnikiem wielu starć i potyczek okresu napoleońskiego – między innymi brał udział w kampanii austriackiej z 1809 roku, gdzie bił się mężnie w zwycięskiej bitwie pod Wagram. Następnie przeniósł się do Warszawy, gdzie wstąpił do korpusu inżynierów armii Księstwa Warszawskiego. Już w 1812 roku wziął udział w słynnej wyprawie Napoleona na Moskwę. W szeregach armii napoleońskiej bił się pod Smoleńskiem, Możajskiem i nad Berezyną. W latach 1814-1815 brał również udział w kampaniach na terenie Francji i Niemiec. Za swoją wierną służbę otrzymał w 1813 roku Krzyż Legii Honorowej.
Albrecht Adam ,,Bitwa pod Borodino”, obraz z około 1825, Źródło: Wikipedia / domena publiczna
Powrócił do Warszawy, gdzie w 1815 roku wstąpił do armii Królestwa Polskiego w stopniu kapitana. W 1820 roku objął obowiązki wykładowcy architektury w Wojskowej Szkole Aplikacyjnej. Pracował przy budowie kanału Augustowskiego i przy obwałowaniu brzegów Wisły między Wilanowem, a Górą Kalwarią.
W czasie Powstania Listopadowego stanął po stronie walczących z armią carską Polaków. W czasie tego zrywu narodowowyzwoleńczego obejmował stanowisko komendanta twierdzy Zamość. Po upadku powstania złożył przysięgę homagialną, ale też zakończył karierę wojskową w stopniu pułkownika Królestwa Polskiego.
Jakie były dalsze losy weterana burzliwych wydarzeń z pierwszej połowy XIX wieku? Po upadku powstania listopadowego zajął się gospodarowaniem majątku Bielawa, który zakupił od rodziny Braeunigów. Nabył także majątek Jeziornę Królewską. Był także członkiem Komitetu Obywatelskiego powiatu warszawskiego i opiekunem zakładów dobroczynnych w tym okręgu.
Henryk Wilhelm Rossmann zmarł 22 czerwca 1850 roku w swoim majątku w Bielawie, w wieku 62 lat. Spoczął na cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie.
Kacper Mizdal, pasjonat historii, autor popularnego w mediach społecznościowych cyklu ,,Historia z Kacprem”.