Ciekawostki

Świadek historii, czyli o Julianie Lange

Julian Lange pseudonim ,,Leon Bräulich” był pułkownikiem inżynierem Wojska Polskiego oraz uczestnikiem powstania wielkopolskiego. Pełnił wiele istotnych funkcji, między innymi stał ma czele Tymczasowej Komendy Straży Obywatelskiej czy Straży Ludowej. 

Julian Bolesław Lange urodził się 9 stycznia 1873 roku w Chełmnie. Był synem Ignacego i Jadwigi ze Skrzyneckich. W swoim mieście rodzinnym ukończył szkołę elementarną i 6 klas gimnazjum, a następnie zdobył zawód ślusarza. W latach 1890-1900 Julian Lange przebywał w Berlinie, gdzie pracował i uczęszczał do wieczorowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn. Placówkę tą ukończył z tytułem inżyniera mechanika. W wolnym czasie udzielał się w Towarzystwie Gimnastycznym ,,Sokół” (był członkiem od 1896 roku), pełniąc nawet funkcje kierownicze.
Służbę wojskową odbył w marynarce w latach 1892-1895, natomiast od 1908 roku do 1910 roku pracował w berlińskiej fabryce paro­wozów, kierując oddziałem mechanicznym. Od 15 lutego 1910 roku kierował fabryką „H. Cegielski” i „Thermoelektromotor” w Poznaniu. Do 1913 roku utrzymywał kontakty z Polską Partią Socjalistyczną zaboru pruskiego.
Podczas I wojny światowej kierował wojskową bazą samochodową i zaopatrywał potajemnie polskie organizacje niepodległościowe w broń. Odegrał wybitną rolę w okresie przygotowań jak i podczas samego powstania wielkopolskiego! 7 października 1918 roku Julian Lange wstąpił do tajnej Tymczasowej Komendy Straży Obywatelskiej, po czym został wybrany naczelnym komendantem tej organizacji. Z dniem 27 listopada tego samego roku objął stanowisko naczelnego komendanta Straży Ludowej. Oddziały tej formacji zabezpieczały Sejm Dzielnicowy, który odbył się w Poznaniu na początku grudnia 1918 roku oraz przyjazd słynnego pianisty Ignacego Jana Paderewskiego do Poznania 26 grudnia 1918 roku.
Julian Lange brał udział podczas powstania w pertraktacjach z Niemcami broniącymi się 27 grudnia w gmachu Prezydium Policji w Poznaniu oraz 28 grudnia w ataku na koszary saperów na Wildzie. Do stopnia majora został awansowany 9 stycznia 1919 roku oraz naczelnym komendantem Straży Ludowej w Poznańskiem i na Pomorzu Gdańskim. Po zakończeniu działań powstańczych zorganizował oddziały Straży Ludowej, z których w maju tego samego roku utworzono Obronę Krajową. Następnie Julian Lange został nominowany do stopnia pułkownika dekretem Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej nr.108. W późniejszym czasie objął stanowisko inspektora Obrony Krajowej w czerwcu 1919 roku. Tą funkcję pełnił do wiosny 1920 roku. Jako szef Wydziału Wojskowego Komitetu Obrony Śląska w latach 1919-1920 organizował wysyłkę ochotników do powstań na śląsku. Był zaangażowany w prace plebiscytowe i brał w 1921 roku udział w III powstaniu śląskim.
Komendant Straży Ludowej w Poznaniu Julian Lange na fotografii z 1918 roku. (źródło: NAC)
Pracował nad zjednoczeniem sokolstwa w Polsce od 1919 roku i publikował własne wspomnienia z przebiegu powstania. W latach 1921-1930 kierował Zakładami „H. Cegielskiego”, a następnie był prokurentem w Dyrekcji Poznań­skiej Kolei Elektrycznej. Nadal działał w „Sokole” i związkach kombatanckich. Podczas II wojny światowej mieszkał w Puszczykowie (w Generalnym Gubernatorstwie ukrywał się pod pseudonimem ,,Leon Bräulich”).
Od 1945 roku działał w Stronnictwie Ludowym (od listopada 1949 roku w Zjednoczonym Stronnictwie Ludowym).
Pułkownik inżynier Julian Lange zmarł w Puszczykowie 9 czerwca 1954 roku. Spoczął na miejscowym cmentarzu Parafii pw. Matki Boskiej Wniebowiętej. Pułkownik inżynier Julian Lange został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari nr.111, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Śląskim Krzyżem Powstańczym oraz innymi medalami.
Kacper Mizdal, pasjonat historii, autor popularnego w mediach społecznościowych cyklu ,,Historia z Kacprem”.
Facebook Comments