To już 85 lat…
W poniedziałek 20 stycznia mija 85 rocznica śmierci Ludomira Chojnowskiego – powstańca styczniowego, który w szeregach naczelnika wojennego Franciszka Parczewskiego bił się z rosyjskim zaborcom. Jest to człowiek który jako młodzieniec stawił czoła dobrze wyszkolonej i wyposażonej armii carskiej. Poznajmy losy bojownika o wolność, który żył w różnych światach.
Ludomir Chojnowski (inna pisownia nazwiska Choynowski) urodził się 4 lipca 1843 roku w Borysławicach na ziemi kaliskiej (zabór rosyjski). Przyszedł na świat jako syn Stanisława oraz Pelagii z domu Dłużniakiewicz. W Kaliszu ukończył Wyższą Szkołę Realną (dzisiejsze I Liceum Ogólnokształcące imienia Adama Asnyka), a następnie uczęszczał do szkoły przygotowawczej do Szkoły Głównej w Warszawie. Jako młodzieniec i uczeń tej placówki oświatowej zaangażował się w działalność spiskową. W 1862 roku przeszedł do nowo utworzonego Instytutu Politechnicznego i Rolniczo-Leśniego w Puławach.
Pałac Czartoryskich w Puławach – siedziba Instytutu Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa, początek XX wieku. (źródło: IUNG)
Po wybuchu powstania styczniowego Ludomir Chojnowski zaangażował się w działalność niepodległościową. Powrócił w okolice Kalisza, gdzie wstąpił do tworzącego się oddziału. Niedługo później dołączył do powstańców pod dowództwem naczelnika wojennego powiatu kaliskiego Franciszka Parczewskiego (jego oddział liczył około 700 powstańców).
Ludomir Chojnowski walczył pod komendą Franciszka Parczewskiego aż do przegranej bitwy pod Rudnikami, która miała miejsce 22 kwietnia 1863 roku. Wówczas 2400-osobowy oddział Parczewskiego zmierzył się z 8000 żołnierzami carskimi. Podczas walki z Rosjanami Ludomir Chojnowski miał zostać ciężko ranny.
Po upadku powstania styczniowego zamieszkał w Kaliszu, gdzie zaangażował się w działalność społeczną. Należał do wieku organizacji, takich jak między innymi: Kaliskie Towarzystwo Wioślarskie, Kaliskie Towarzystwo Muzyczne czy też Towarzystwo Dobroczynności.
Ludomir Chojnowski był świadkiem wielu wiekowych wydarzeń – rewolucji 1905 roku, I wojny światowej, dwudziestolecia międzywojennego czy również wybuchu II wojny światowej. Na mocy ustawy o przyznaniu stopni i praw oficerskich weteranom z roku 1831, 1848 i 1863 z 18 grudnia 1919 roku Ludomir Chojnowski otrzymał honorowy stopień podporucznika.
Podporucznik weteran Ludomir Chojnowski na fotografii z dwudziestolecia międzywojennego. (źródło: NAC)
Weteran powstania styczniowego zmarł 20 stycznia 1940 roku w Kaliszu. Bohater spoczął na Cmentarzu Miejskim w Kaliszu. Za swoją mężną i dzielną postawę otrzymał 8 listopada 1930 roku Krzyż Niepodległości z Mieczami oraz Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.
Kacper Mizdal, pasjonat historii, autor popularnego w mediach społecznościowych cyklu ,,Historia z Kacprem”.
