W służbie Ojczyźnie w każdym wieku, czyli o podporucznik Marii Bentkowskiej
87 lat temu w Warszawie zmarła uczestniczka Powstania Styczniowego i obrony Lwowa 1918-1919 podporucznik Maria Bentkowska. Jej wspaniałe życie jest przykładem poświęcenia się dla sprawy narodowej. Poznajmy losy weteranki walk o wolność i niepodległość państwa polskiego.
Maria z Wyleżyńskich Bentkowska urodziła się 19 listopada 1847 roku w Zakutyńcach koło Berdyczowa, na terenie zaboru rosyjskiego (dzisiejsza Ukraina). Przyszła na świat jako córka Adama oraz Konstancji z domu Abramowicz.
Podporucznik Maria Bentkowska na fotografii z okresu dwudziestolecia międzywojennego. (źródło: NAC)
W czasie Powstania Styczniowego, mając 16 lat przewoziła broń i rozkazy jako łączniczka naczelnika wojennego województwa wołyńskiego Edmunda Różyckiego. Po zajęciu majątku rodzinnego przez oddziały carskie ojciec Marii Bentkowskiej został powieszony, a wspomniany majątek zrabowany. Samą Marię wówczas aresztowano i przez 6 tygodni więziono o chlebie i wodzie w Berdyczowie, 44 kilometry na południe od Żytomierza.
Obchody 67. rocznicy Powstania Styczniowego w Warszawie. Grupa weteranów zrywu narodowowyzwoleńczego opuszcza kościół św. Krzyża po nabożeństwie. Na fotografii widzimy między innymi podporucznika Antoniego i podporucznika Arkadiusza Strzałeckich, którzy stoją za podporucznik Marią Bentkowską. Zdjęcie wykonano 23 stycznia 1930 roku. (źródło: NAC)
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w czasie obrony Lwowa przed wojskami ukraińskimi w latach 1918-1919 aktywnie brała udział w pomocy walczącym Polakom. Miała wówczas 71 lat.
Obchody 67. rocznicy Powstania Styczniowego w Warszawie. Grupa weteranów zrywu narodowowyzwoleńczego opuszcza kościół św. Krzyża po nabożeństwie. Na fotografii widzimy między innymi podporucznika Antoniego i podporucznika Arkadiusza Strzałeckich, którzy stoją za podporucznik Marią Bentkowską. Zdjęcie wykonano 23 stycznia 1930 roku. (źródło: NAC)
W czasach niepodległej Ojczyzny tak jak wielu weteranów zrywu z lat 1863-1864 była symbolem męstwa i patriotyzmu. Za swoją działalność w 1930 roku odznaczono ją Krzyżem Niepodległości z Mieczami. W styczniu 1938 roku wraz z 50 weteranami (między innymi z podporucznikiem Teodorem Wykrętowiczem, podporucznikiem Stanisławem Łążyńskim czy podporucznikiem Stanisławem Domańskim) oraz dwiema weterankami podporucznik Marią Fabianowską i porucznik Lucyną Żukowską otrzymała Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.
Uroczystości w Warszawie z okazji rocznicy Bitwy Warszawskiej 1920 roku zwanej „cudem nad Wisłą”. Fotografia ukazuje delegację po złożeniu wieńca na grobie księdza Ignacego Skorupki (podporucznik Maria Bentkowska stoi czwarta z prawej). Zdjęcie wykonano w sierpniu 1930 roku. (źródło: NAC)
Podporucznik Maria Bentkowska zmarła 16 lutego 1938 roku w Warszawie. Pochowano ją na Kwaterze Weteranów Powstania Styczniowego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (13C-1-14).
Kwestionariusz podporucznik Marii Bentkowskiej z 28 listopada 1930 roku. (źródło: Wojskowe Biuro Historyczne)
Kacper Mizdal, pasjonat historii, autor popularnego w mediach społecznościowych cyklu ,,Historia z Kacprem”.
